Có 4 cách phân loại hệ thống sổ kế toán như sau: theo phương pháp ghi sổ, theo kết cấu sổ, theo công dụng của sổ và hình thức sổ kế toán. Với mỗi cách phân loại kế toán thì lại có những sổ tương ứng. Để biết thêm chi tiết về các cách phân loại sổ kế toán, chúng ta cùng đi vào tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé
1.Phân loại theo phương pháp ghi sổ
Theo phương pháp ghi và tính chất hệ thống hóa phản ánh số liệu sổ kế toán có 3 loại chủ yếu:
+ Sổ nhật ký: Ghi các nghiệp vụ phát sinh theo thời gian, không phân loại theo đối tượng phản ánh, không phản ánh số dư của tài khoản mà chỉ phản ánh số phát sinh.
+ Sổ cái: Là sổ kế toán tổng hợp dùng để ghi chép các nghiệp vụ kinh tế, tài chính phát sinh trong niên độ kế toán theo tài khoản kế toán được quy định trong hệ thống tài khoản kế toán áp dụng cho doanh nghiệp.
Mỗi tài khoản được mở một hoặc một số trang liên tiếp trên Sổ Cái đủ để ghi chép trong một niên độ kế toán.
+ Nhật ký sổ cái: Là loại sổ liên hợp giữ nhật ký và sổ cái.
2. Phân loại theo kết cấu của sổ
– Sổ kết cấu theo kiểu đối ứng cột: các tài khoản đối ứng được thiết kế ở cột theo những đối tượng nhất định.
– Sổ kết cấu theo kiểu đối ứng dòng: quan hệ đối ứng của một tài khoản được thiết kế theo dòng, chứng từ sẽ được vào sổ theo cột tài khoản đối ứng.
3. Phân loại theo công dụng của sổ
– Sổ chi tiết: Là loại sổ kế toán mở cho tài khoản chi tiết gắn với một đối tượng cụ thể, có thể theo dõi biến động của đối tượng theo các chỉ tiêu hiện vật và giá trị.
– Sổ tổng hợp: Là loại sổ dùng để theo dõi những chỉ tiêu tổng hợp về một đối tượng nhất định. Sổ tổng hợp thường được ghi định kỳ và chỉ theo dõi đối tượng theo chỉ tiêu tiền tệ (thước đo giá trị). Được làm cơ sở để lập báo cáo tài chính, kế toán.
– Sổ liên hợp: Là loại sổ kế toán mang tính chất kết hợp giữa tổng hợp và chi tiết trên cùng một quyển sổ và trong cùng một lần ghi.
Cụ thể:
+ Kết cấu và mẫu sổ kế toán tổng hợp phụ thuộc vào hình thức kế toán sử dụng.
+ Mỗi hình thức kế toán có loại sổ tổng hợp khác nhau, trình tự hệ thống hoá thông tin khác nhau, cách kiểm tra đối chiếu số liệu trên sổ cũng khác nhau.
+ Đối với các sổ kế toán chi tiết thì kết cấu mẫu sổ tương tự nhau không phụ thuộc vào hình thức kế toán sử dụng mà chủ yếu phụ thuộc vào yêu cầu quản lý nội bộ trong doanh nghiệp.
4. Các hình thức sổ kế toán
Mỗi đơn vị kế toán chỉ có một hệ thống sổ kế toán chính thức và duy nhất cho một kỳ kế toán năm.
Doanh nghiệp phải căn cứ vào hệ thống tài khoản kế toán, hình thức kế toán áp dụng tại doanh nghiệp và yêu cầu quản lý để mở đủ các sổ kế toán tổng hợp và sổ kế toán chi tiết cần thiết.
