Trong hoạt động sản xuất kinh doanh vẫn luôn tồn tại những chi phí ngầm như chi phí hoa hồng cho hoạt động môi giới kinh doanh. Tuy nhiên, để chi phí môi giới, hoa hồng trở thành chi phí hợp lý hợp lệ thì kế toán cần phải biết cách xử lý khôn khéo và linh hoạt .
1. Chi phí môi giới, hoa hồng là gì?
Chi phí môi giới, hoa hồng là những khoản chi trả cho người làm mai mối trong hoạt động sản xuát kinh doanh của doanh nghiệp tạo lợi nhuận.
2. Định mức khống chế chi phí hoa hồng môi giới theo quy định mới nhất
Theo Luật số 32/2013/QH13 quy định: Bãi bỏ điểm m khoản 2 Điều 9
m) Phần chi quảng cáo, tiếp thị, khuyến mại, hoa hồng môi giới, tiếp tân, khánh tiết, hội nghị, hỗ trợ tiếp thị, hỗ trợ chi phí liên quan trực tiếp đến hoạt động sản xuất, kinh doanh vượt quá 15% tổng số chi được trừ. Tổng số chi được trừ không bao gồm các khoản chi quy định tại điểm này; đối với hoạt động thương mại, tổng số chi được trừ không bao gồm giá mua của hàng hoá bán ra
=> Như vậy chi phí hoa hồng môi giới hiện nay không bị khống chế về định mức nữa
3. Cách xử lý chi phí môi giới, hoa hồng trở thành chi phí hợp lý hợp lệ
– Để chi phí môi giới, hoa hồng trở thành chi phí hợp lý hợp lệ thì
- Khoản chi phí môi giới, hoa hồng phải phát sinh liên quan trực tiếp đến hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp
- Có đầy đủ chứng từ hợp pháp theo quy định của pháp luật
4. Xây dựng quy chế môi giới, hoa hồng hợp lý hợp lệ
Mỗi doanh nghiệp căn cứ vào điều kiện và đặc điểm cụ thể của mình để xây dựng quy chế chi hoa hồng môi giới, chi phí dịch vụ áp dụng thống nhất và công khai trong doanh nghiệp. Hội đồng Quản trị (đối với doanh nghiệp có Hội đồng quản trị), Giám đốc doanh nghiệp (đối với doanh nghiệp không có Hội đồng quản trị) phê duyệt quy chế nói trên và gửi cho cơ quan tài chính (cơ quan quản lý vốn, cơ quan thuế) để giám sát thực hiện.
Căn cứ vào quy chế được duyệt, tuỳ theo từng nghiệp vụ mua bán hoặc cung ứng dịch vụ phát sinh trong hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp mà Giám đốc doanh nghiệp quyết định chi hoa hồng cho từng hoạt động môi giới, hoặc từng chi phí dịch vụ.
5. Hồ sơ chi phí môi giới, hoa hồng
– Trường hợp Công ty chi trả hoa hồng môi giới cho khách hàng là các tổ chức kinh doanh (cá nhân, doanh nghiệp đăng ký hành nghề môi giới):
- Hợp đồng môi giới: trong đó quy định chi tiết về khoản chi môi giới phục vụ cho sản xuất, kinh doanh hàng hoá của đơn vị.
- Hoá đơn GTGT do khách hàng xuất cho Công ty với thuế suất thuế GTGT 10%.
- Chứng từ giao, nhận tiền.
– Trường hợp Công ty chi hoa hồng môi giới cho các cá nhân không đăng ký hành nghề môi giới:
- Hợp đồng môi giới: trong đó quy định cụ thể về khoản chi môi giới phục vụ cho sản xuất, kinh doanh hàng hoá của đơn vị.
- Chứng từ giao, nhận tiền.
- Chứng từ khấu trừ thuế TNCN do Công ty xuất cho khách hàng mỗi lần chi trả hoa hồng cho khách hàng.
6. Kế toán hạch toán chi phí môi giới, hoa hồng
– Chi phí môi giới, hoa hồng bán hàng
Nợ TK 641
Nợ TK 6421
Có TK 111, 112
– Chi phí môi giới, hoa hồng cho những hoạt động sản xuất, dịch vụ khác
Nợ TK154, 627
Có TK 111, 112
– Chi phí môi giới, hoa hồng cho những hoạt động khách hàng khác
Nợ TK 642
Có TK 111,112
